Laserowa korekcja wady wzroku odpowiedzią na “pandemię krótkowzroczności”

Krótkowzroczność od lat pozostaje najczęściej występującą wadą wzroku, nic więc dziwnego, że to właśnie tę wadę wzroku “wzięto na warsztat”, kiedy w latach 50’ XX wieku rodziła się chirurgia refrakcyjna.

Wtedy to japoński oftalmolog (dr Sato) przeprowadził szereg zabiegów na ochotnikach z krótkowzrocznością, a ponieważ były one obarczone dużą liczbą komplikacji pooperacyjnych, zaniechał prób, pozostawiając rozwój technik operacyjnych swoim następcom. 

Nie trzeba było długo czekać. Już w latach ‘80 dr Theo Seiler przeprowadził pierwsze udane operacje laserowej korekcji krótkowzroczności przy użyciu lasera excimerowego. A później nastąpił galopujący rozwój chirurgii refrakcyjnej, trwający do dziś.

Choć obecnie operuje się laserem już nie tylko krótkowzroczność, to właśnie korekcja tej wady wzroku ma najdłuższą historię, dlatego wszelkie wątpliwości co do jej skuteczności i bezpieczeństwa są bezzasadne!

Pandemia krótkowzroczności 

Badania przeprowadzone na początku 2020 roku, pokazały, że aż 90% Polaków w wieku 18–65 lat ma różne problemy ze wzrokiem i oczami, a ponad 60% ma zdiagnozowaną wadę wzroku. 69% rodaków  przyznaje, że zwiększona liczba godzin spędzanych przed ekranami (praca i nauka zdalna!) pogorszyły jakość ich widzenia. Okuliści mówią, że mamy obecnie prawdziwą pandemię krótkowzroczności. 

Krótkowzroczności nie można wyleczyć farmakologicznie, nie cofnie się też pod wpływem noszenia nawet najlepiej dobranych okularów czy soczewek kontaktowych.

Może się za to pogłębiać, powodując konieczność sięgania po coraz silniejsze szkła okularowe albo soczewki kontaktowe. Ustabilizowanej wady wzroku nie warto “hodować” – można się jej pozbyć dzięki laserowej korekcji wzroku. 

Techniki skuteczne przy laserowej korekcji krótkowzroczności to:

• LASEK/PRK: zabieg polega na odchyleniu (LASEK) albo usunięciu (PRK) górnej warstwy komórkowej rogówki (nabłonka), a następnie odpowiednim wymodelowaniu leżącej pod nią tkanki rogówki za pomocą lasera excimerowego. Celem zabiegu jest odpowiednie wymodelowanie promieniem lasera centralnej powierzchni rogówki tak aby ogniskowała ona obraz precyzyjnie na powierzchnię siatkówki.

• LASIK: technika dwuetapowa; rogówka nacinana jest za pomocą skalpela (mikrokeratomu), a następnie powierzchni rogówki jest modelowana tak, aby mogła ona właściwie ogniskować obraz na siatkówkę.

• Femto-LASIK: dzięki precyzyjnemu laserowi femtosekundowemu, chirurg wykonuje cięcie w rogówce, tworząc cienki płatek o grubości 0,1 mm – flap. Używa lasera excimerowego, by przez kilka sekund wymodelować odsłoniętą wcześniej rogówkę, następnie płatek jest z powrotem zamykany; przytwierdza się i tworzy ochronną barierę rogówki.

• Trans-PRK smart surFace:  najmniej inwazyjna metoda leczenia krótkowzroczności laserem. Korekcja dioptrii odbywa się w pierwszym etapie zabiegu, podczas gdy chirurg korzysta z wysokoprecyzyjnego lasera excimerowego. PRK była kiedyś standardową metodą leczenia oczu laserem, a metoda LASIK ją zastąpiła, ponieważ wiązała się z mniejszym bólem. Jednak technika LASIK zawodziła u Pacjentów, u których rogówka była zbyt cienka lub nieregularna. Nowoczesne możliwości Trans-PRK przyczyniły się do optymalizacji zabiegu w najważniejszym punkcie.

Jak wspomniano, jednym z warunków skutecznej interwencji laserowej jest ustabilizowana wada wzroku. To właśnie stabilizacja wady jest gwarancją, że zabiegu nie trzeba będzie kiedyś powtórzyć, dokonując tzw. dokorekcji.

Dlatego jeśli lekarz uzna, że  jeszcze  nie może przeprowadzić laserowej korekcji wzroku – nie naciskaj, poczekaj na swój czas. Za to jeżeli uzna, że twoja wada jest ustabilizowana i spełniasz inne warunki, umożliwiające interwencję laserem w obrębie oka – nie wahaj się. Laserowa korekcja krótkowzroczności to zabieg bezpieczny i skuteczny. 

Warunki bezwzględnie uniemożliwiające poddanie się laserowej korekcji krótkowzroczności 

Warunków bezwzględnych, czyli takich, które bezdyskusyjnie nie pozwalają na poddanie się laserowej korekcji wzroku, jest niewiele. Są to przede wszystkim warunki związane z grubością, elastycznością i stopniem nawilżenia rogówki oraz niektóre zmiany w rogówce (stożek rogówki, wrodzone patologie rogówki, choroby dystroficzne, blizny rogówki). Także: proporcja korygowanych dioptrii do grubości rogówki.

Jeśli lekarz stwierdzi, że nasza rogówka jest za cienka, nie będzie w stanie opracować tzw. architektury zabiegu, czyli zaplanować operacji w taki sposób, żeby uzyskać optymalny dla pacjenta efekt. Zaprogramowanie i przeprowadzenie postępowania, nawet z wykorzystaniem najprecyzyjniejszych laserów, nie będzie po prostu możliwe. 

Zbyt wysoka wada wzroku (krótkowzroczność powyżej -10 dioptrii) także należy do tej grupy przeciwwskazań – pacjenci nie mogą poddać się korekcji laserowej wykonywanej metodą LASIK, jednak nie oznacza, że skazani są na noszenie okularów czy soczewek. Mogą oni skorzystać z metod powierzchniowych z całkowitym usunięciem nabłonka rogówki (PRK, LASEK).

Cienka rogówka może też zostać zoperowana laserowo którąś z nowszych metod, w tym EPI-LASIK lub EBK albo poddać się wszczepieniu wewnątrzgałkowych soczewek torycznych jedno-, dwu- lub trzyogniskowych, czy doszczepienie soczewki fakijnej lub refrakcyjnej wymianie soczewki.

Zabieg laserowej korekcji krótkowzroczności przebiega w znieczuleniu miejscowym. Żadna z metod laserowej korekcji wzroku nie wiąże się z doznaniami bólowymi PODCZAS operacji, a dyskomfort PO operacji można zniwelować zażywając popularne NLPZ (niesteroidowe leki przeciwzapalne i przeciwbólowe, np. zawierające ibuprofen czy paracetamol). 

Po laserowej korekcji wzroku należy bezwzględnie przestrzegać zaleceń lekarza. Wszystko na ten temat przeczytasz tutaj.