Leczenie dalekowzroczności
Nadwzroczność (hypermetropia, hyperopia) nazywana także dalekowzrocznością to wada wzroku polegająca na tym, że równoległe promienie świetlne wpadające do oka po przejściu przez ośrodki optyczne oka załamują się nie na siatkówce lecz za nią, a powstający na siatkówce obraz jest nieostry. Przyczyną takiego stanu rzeczy może być zbyt krótka gałka oczna lub zbyt mała siła łamiąca rogówki lub soczewki. Choć mówi się, że dalekowidz – w odróżnieniu od krótkowidza – ma kłopoty z wyraźnym widzeniem przedmiotów usytuowanych blisko oczu, najczęściej ma on najczęściej problem z wyraźnym postrzeganiem przedmiotów z każdej odległości.
W zależności od wielkości wady wyróżnia się nadwzroczność:
- małą (do +2,5D)
- średnią (+2,5D do +6,0D)
- dużą (ponad +6,0D)
Dalekowzroczność u dzieci a nadwzroczność u dorosłych
U dzieci do 3. roku życia występuje tzw. nadwzroczność fizjologiczna, ale wraz ze wzrostem gałki ocznej powinna ona ustępować (oczy powinny ulegać procesowi emmetropizacji, czyli pozbywać się nadwzroczności, by uzyskać stan bez wady wzroku). Jeśli tak się nie dzieje, wada nie znika, pogłębia konieczne jest jej korekcja. Szacuje się, że ok. 90% najmłodszych dzieci jest nadwzroczna i odsetek ten zmniejsza się do 40–50% w 8.–10. roku życia.
Z uwagi na duże możliwości akomodacyjne może przez dłuższy czas pozostawać niezdiagnozowana. Uwagę rodziców powinny zwracać więc objawy takie jak niechęć do czytania i przeglądania książek, szybkie męczenie się oczu albo zezowanie. Ten ostatni objaw pojawia się wówczas, gdy np. wada w obu oczach różni (różnowzroczność) się lub gdy jedna z gałek ocznych cechuje się niedokształceniem nerwu wzrokowego. Słabsze oko przestaje pracować, zostaje wyłączone z procesu widzenia, bo mózg „wybiera sobie” mocniejsze, sprawniejsze, lepiej widzące oko. Możemy wtedy zaobserwować uciekanie jednego oka. Konieczna jest szybka wizyta u okulisty, gdyż sytuacja taka może doprowadzić do zaburzeń widzenia obuocznego i/albo widzenia przestrzennego (stereopsji). W przypadku pojawiania się zeza im szybsza interwencja okulistyczna, tym większa szansa na uniknięcie jednooczności (widzenia tylko jednym okiem), która w przyszłości może skutkować niemożnością wykonywania wielu zawodów, np. kierowcy.
W wieku 25 – 40 lat typowym objawem nadwzroczności jest gorsze widzenie z bliska. Po 40 r. ż. nadwzroczność objawia się złym widzeniem zarówno do dali i bliży (z powodu osłabienia akomodacji). Osobnym problemem okulistycznym jest tzw. dalekowzroczność starcza (starczowzroczność, prezbiopia), która nie jest wadą wzroku, a zespołem zmian jakie zachodzą wraz z wiekiem w ludzkim oku. Może ona pojawić się także u osb, które nigdy nie miały zdiagnozowanej żadnej wady wzroku.
Jak diagnozuje się hyperopię?
W przypadku dzieci zdiagnozowanie dalekowzroczności wymaga czasowego porażenia mięśnia rzęskowego czyli porażenia możliwości akomodacji (tzw. stan cykloplegii). Okulista lub optomerysta wkrapla do oka odpowiedni preparat (np. tropikamid albo atropinę) i przeprowadza skiaskopię (polega na manualnym rzutowaniu wiązki promieni świetlnych na dno oka i obserwowaniu kierunku ruchu czerwonego odblasku z dna oka w obrębie źrenicy; do badania służą specjalne listwy/linijki lub koło Hessa z osadzonymi w nich soczewkami o różnej mocy) lub refraktometrię (zasada badania taka sama, ale wykonuje je komputer). U dorosłych porażenie możliwości akomodacji nie jest konieczne.
Metody korygowania dalekowzroczności
Dalekowidzom ordynuje się okulary z soczewkami wypukłymi, czyli „plusy”, które w swojej środkowej części są grubsze niż na brzegu. Soczewka tego typu skupia światło przemieszczając punkt skupienia na siatkówkę. Dobre efekty przynoszą soczewki kontaktowe, które w przypadku dalekowidzów nie powodują zawężenia pola widzenia, co czynią okulary. Podobne zjawisko zachodzi także u krótkowidzów. W obu przypadkach im większa wada, tym lepiej pacjent widzi w soczewkach kontaktowych.
Nadwzroczność korygowana może być także zabiegami laserowymi. Biorąc pod uwagę stopień zaawansowania choroby, stopień dalekowzroczności można uznać za niski, gdy wartość dioptrii nie jest wyższa niż +2,0oraz wysoki, gdy ich wartość przekracza +5,0. Metoda leczenia jest uzależniona od liczby dioptrii i jest ustalana indywidualnie podczas badania wstępnego i konsultacji z lekarzem. Podczas leczenia dalekowzroczności laserem okulistycznym tworzona jest większa krzywizna, która zwiększa siłę załamywania oka, a przez to poprawia komfort oraz ostrość widzenia.
LASIK – technika dwuetapowa; rogówka nacinana jest za pomocą skalpela (mikrokeratomu), a następnie powierzchni rogówki jest modelowana tak, aby mogła ona właściwie ogniskować obraz na siatkówkę.
FemtoLASIK – dzięki precyzyjnemu laserowi femtosekundowemu, chirurg wykonuje cięcie w rogówce, tworząc cienki płatek o grubości 0,1 mm – flap. Używa lasera excimerowego, by przez kilka sekund wymodelować odsłoniętą wcześniej rogówkę, następnie płatek jest z powrotem zamykany; przytwierdza się i tworzy ochronną barierę rogówki.
Osoby, które nie kwalifikują się do zabiegu korekcji wzroku laserem, mogą zdecydować się na soczewki fakijne (specjalne soczewki wykonane z materiału Collamer (ILC), które umożliwiają korekcję astygmatyzmu i poważnych zaburzeń widzenia z liczbą dioptrii większą niż -8 i +3). W przypadku silnej dalekowzroczności stosuje się także implanty wewnątrzgałkowe.
Refrakcyjna wymiana soczewki RLA polega na tym, że naturalna soczewka jest zasysana przez małe nacięcie w rogówce, a w jej miejsce wstawia się soczewkę wykonaną z kompatybilnego tworzywa sztucznego (akrylatu).
Zapisz się na niezobowiązująca wizytę i konsultację, na której dowiesz się, jak możemy poprawić Twój wzrok.