Gradówka – przyczyny i leczenie

Gradówka, czyli stan zapalny gruczołu tarczkowego powieki, zwanego gruczołem Meiboma, to guzek tworzący się na skutek zatkania się ujścia tego gruczołu, który umiejscowiony jest wewnątrz powieki. Wyglądem przypomina jęczmień, ale jest to zupełnie inna choroba.

Jaką funkcję pełnią gruczoły Meiboma w oku?

Gruczoły Meiboma utrzymują szczelność powiek tuż po zamknięciu oczu oraz chronią przed utratą wilgotności i naruszeniami filmu łzowego. Jeśli nie pracują prawidłowo, mamy do czynienia z niestabilnością filmu łzowego, a w dalszej kolejności z podrażnieniem rogówki, spojówek i powiek. Ryzyko wystąpienia Zespołu Suchego Oka jest wtedy bardzo wysokie. 

Więcej informacji na temat ZSO oraz gruczołów Meiboma. 

Przyczyny zatykania się ujść gruczołów Meiboma

Wśród najczęstszych przyczyn zatykania się ujść gruczołów meiboma wymienia się:

• nadmierną pracę gruczołów Meiboma (np. u osób, które noszą soczewki kontaktowe)
• zakażenie gronkowcem, 
• nawracający jęczmień zewnętrzny, który nie został prawidłowo wyleczony,
• łojotokowe zapalenie skóry,
• trądzik różowaty.

Jak wygląda gradówka

Gradówka ma postać niewielkiego guzka o galaretowatej, ropno – krwistej masie. Ma czerwono-żółty kolor i jest otoczona włóknistym workiem. Może pojawić się i na dolnej, i na górnej powiece. Nie jest tak bolesna jak jęczmień, ale z uwagi na konsystencję oraz położenie sprawia porównywalny dyskomfort. Może jej towarzyszyć obrzęk całej powieki oraz zaczerwienienie spojówki.

Czy gradówkę można leczyć domowymi sposobami? 

Gradówka ma tendencję do samoleczenia, czyli po prostu może pęknąć albo się wchłonąć. Jeśli stan zapalny stanowi dla nas spory dyskomfort, można potraktować ją podobnie jak jęczmień, czyli np. zrobić sobie okład z rumianku, zielonej herbaty albo natki pietruszki. 

Nie należy samodzielnie przebijać gradówki! Jeśli guzek nie chce sam pęknąć i nie ma zamiaru się wchłonąć, trzeba udać się do okulisty, który przepisze nam maść z antybiotykiem, krople lub leki doustne. Jeśli zajdzie potrzeba, lekarz w warunkach ambulatoryjnych natnie skórę i usunie gradówkę specjalnym patyczkiem, tak aby nie pozwolić na odtworzenie się narośli. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym, na oko zakłada się opatrunek.

Zapobiegać zamiast leczyć!

Na powstawanie gradówki szczególnie narażone są osoby zbyt długo noszące soczewki kontaktowe i zaniedbujące codzienne zmywanie makijażu. Nie bez powodu producenci precyzyjnie określają czas noszenia soczewek – jednodniowe naprawdę należy wyrzucić po jednym dniu, a dwutygodniowe nosić nie dłużej niż dwa tygodnie, nawet jeśli po upływie tego terminu nie odczuwamy dyskomfortu (co jest raczej niemożliwe z uwagi na duże zanieczyszczenie powietrza). 

Gradówka może być także efektem nieleczonego lub nie do końca wyleczonego jęczmienia. Należy mieć świadomość, że jęczmień to ostra infekcja bakteryjna, za którą w znakomitej większości przypadków odpowiada bakteria z gatunku Staphylococcus aureus (gronkowiec złocisty) albo Staphylococcus epidermidis (gronkowiec skórny). Jeśli nie wyleczymy tej infekcji do końca, pojawić się może powikłanie w postaci gradówki.