Topografia rogówki nazywana także keratometrią (komputerową/cyfrową lub ręczną/manualną). Podczas badania, bezbolesnego i nieinwazyjnego, tworzona jest barwna mapa lokalnych krzywizn rogówki oka, na podstawie której okulista może zdiagnozować i ocenić wszelkie nieprawidłowości w budowie i stanie rogówki.
Keratoskop (krążek Placido), czyli krążek z czarnymi oraz białymi okręgami, pozwala obserwować kształt odbić okręgów na rogówce. Coraz rzadziej sięga się po keratoskop ręczny/manualny, bo okuliści i optometryści mają do dyspozycji wideokeratograf komputerowy/cyfrowy – do badania wykorzystuje się obraz krążka Placido rzucony na powierzchnię rogówki, następnie jest on rejestrowany przez kamerę, przesyłany do komputera i analizowany. Efektem badania są mapa rogówki, przekrój powierzchni rogówki oraz mapa cyfrowych wartości krzywizn rogówki.
Specjaliści korzystają też wciąż z oftalometru (keratometru) Javala, czyli keratometru ręcznego, który służy do pomiarów krzywizn rogówki w dwóch głównych przekrojach. Dzięki tym pomiarom można precyzyjnie określić wielkość oraz osie astygmatyzmu. Keratometria ręczna jest złotym standardem w ocenie mocy i osi astygmatyzmu w kalkulacji soczewki torycznej.
Topografia rogówki jest jednym z najważniejszych badań, jeśli planujemy dobór sztucznych soczewek wszczepialnych, które stosuje się w leczeniu krótkowzroczności, dalekowzroczności, astygmatyzmu i zaćmy. Jest szczególnie ważnym narzędziem przy kwalifikacji do odpowiedniego rodzaju soczewki. Dzięki niej można zdiagnozować też stożek rogówki z oceną stopnia jego zaawansowania i ewentualnego postępu. Aby ocenić stan oczu pacjenta dokonuje się porównania wyników indywidualnej topografii rogówki, np. sprzed roku i z obecnego badania. W zależności od zmian jakie zaszły w tym czasie podejmuje się działania mające na celu zastopowanie zmian zachodzących w rogówce. Topografia rogówki pozwala także na diagnostykę pooperacyjnych lub pourazowych deformacji rogówki.
Topografię rogówki, jak wspomniano, najczęściej wykonuje się przy użyciu wideokeratografu cyfrowego/komputerowego. Pacjent opiera brodę i czoło na podpórce przed czaszą oświetloną czerwonym światłem. Czasza pokryta jest współśrodkowymi, czarnymi pierścieniami odbijającymi się na rogówce w trakcie badania. Podczas badania trzeba patrzyć, bez mrugania oczami, na centralnie umieszczone światło. Odbicia kręgów/pierścieni (opisanych wyżej) na rogówce, ich szerokość oraz zniekształcenia są rejestrowane i analizowane komputerowo, a następnie przeliczane na promienie krzywizny rogówki. Powstała w ten sposób mapa rogówki może być dwu- lub trójwymiarowa.
Panuje przekonanie, że to badanie decydujące o możliwości dopuszczenia pacjenta do operacji. Pacjenci obawiają się, że zbyt cienka rogówka jest równoznaczna z dyskwalifikacją. Tymczasem zbyt cienka rogówka może, ale nie musi być przeciwwskazaniem do zabiegu. Pomiar grubości rogówki dokonywany jest podczas badania zwanego pachymetrią (optyczna mierzona bezdotykowo lub dotykowo za pomocą sondy ultrasonograficznej).
Jeśli rogówka jest zbyt cienka, ale inne (bardzo liczne!) sprawdzane przez specjalistę parametry oka, które planuje się operować laserem, są prawidłowe, można tak zaprogramować laser, że uda się taką operację przeprowadzić (w zależności od wysokości wady wzroku). Rozróżniamy tzw. Scheimpflug lub OCT topografie, dzięki którym mierzymy też grubość rogówki oraz inne parametry anatomiczne przedniego odcinka oka oraz tzw. Placido topografie, dzięki którym mierzymy tylko regularność przedniej części rogówki (bez pachymetrii).
Tomografia rogówki pozwala ustalić też głębokość komory przedniej, kąt rogówkowo-tęczówkowy, wielkość ewentualnych zmian w kształcie, blizn, niejednorodności.
Podczas komputerowej keratometrii lekarz może zobaczyć:
Specjaliści są zdania, że zwykłe badanie w lampie szczelinowej może sprawić, że okulista przeoczy takie choroby oczu jak dystrofia nabłonka błony podstawnej rogówki (EBMD). Jeśli choroba zostanie niezauważona, może doprowadzić do pooperacyjnych kłopotów z refrakcją.
Komputerowa keratometria jest badaniem nieinwazyjnym i bezbolesnym (pacjent siedzi wygodnie, czoło i brodę opiera na specjalnej podpórce aparatu służącego wykonaniu badania), a dokładność pomiaru uzależniona jest od unieruchomienia gałki ocznej badanego – stąd konieczność nie tylko stabilizacji jego głowy, ale też spoglądania przezeń centralnie przed siebie w widniejący w aparacie punkt świetlny.
Wskazania do wykonania topografii rogówki:
Umawiam się na wstępną konsultację
