Powierzchniowe i głębokie metody laserowej korekcji wad wzroku, czyli co tak naprawdę kryje się pod sformułowaniem “laserowa korekcja wzroku”?

Laserowa korekcja (wady) wzroku (laserowa chirurgia refrakcyjna) to bardzo precyzyjny i dający największe możliwości sposób ingerowania w gałkę oczną i modelowania laserem przedniej powierzchni rogówki, co prowadzi do usunięcia wady wzroku. 

Historia laserowej chirurgiii refrakcyjnej sięga lat ‘80 XX wieku. PRK (czyli fotorefrakcyjna keratektomia) jest zabiegiem chirurgicznym wykonywanym od końca lat ’80 XX wieku i uznawana jest za jedną ze starszych metod refrakcyjnej chirurgii laserowej. Pierwszy udany zabieg z użyciem lasera excimerowego przeprowadził z kolei doktor Theo Seiler w 1987 roku. Wynalezienie metody LASIK przypisuje się Joannisowi Pallikarisowi.  W 1995 roku FDA (U.S. Food and Drugs Administration – Agencja Żywności i Leków) zaakceptowała laser excimerowy i zatwierdziła PRK, czyli fotorefrakcyjną keratektomię jako ogólnodostępną procedurę medyczną. 

Profesjonalne zabiegi laserem poprzedzone są precyzyjnymi badaniami kwalifikacyjnymi, mającymi ustalić m.in. czy wada wzroku się ustabilizowała i czy nie ma przeciwwskazań do zabiegu.

Do zabiegu, a raczej zabiegów – bo laserowej korekcji wad wzroku dokonuje się różnymi metodami, które ciągle się rozwijają i są udoskonalane –  kwalifikują się osoby krótkowzroczne, nadwzroczne oraz astygmatycy, a także osoby cierpiące na tzw. starczowzroczność (prezbiopię). Najnowsze technologie operacyjne umożliwiają łączenie operacji krótko-/daleko-/starczowzroczności z jednoczesnym usunięciem innych wad wzroku, np. astygmatyzmu.

Laserowa korekcja (wad) wzroku jest obecnie nie tylko najlepszą alternatywą dla tradycyjnych okularów i soczewek kontaktowych, ale i najbezpieczniejszym sposobem ingerencji chirurgicznej w gałkę oczną. 

Podczas laserowej operacji oka pacjent nie jest poddawany znieczuleniu ogólnemu. Laserowa korekcja wzroku przebiega w znieczuleniu miejscowym (do oczu wkrapla się znieczulające krople) w warunkach ambulatoryjnych.

Szybki rozwój technik okulistycznych sprawia, że laserowa operacja oczu jest zabiegiem maksymalnie bezpiecznym. Liczba powikłań to poniżej 1% przypadków. W przypadku wszelkich zabiegów medycznych nie używa się pojęcia „gwarancji”, a „skuteczności zabiegu”. Zabieg laserowej korekcji wzroku jest skuteczny w ok. 95%. Statystyki dotyczące laserowej korekcji wzroku podają, że ok. 95 % operowanych osób osiąga po zabiegu jakość widzenia bezpieczną do prowadzenia samochodu.

Zabiegi laserowej korekcji wzroku trwają 15-20 minut, a w ciągu kilku godzin do kilku tygodni  (w zależności od użytej techniki) pacjenci odzyskują doskonałe widzenie.

Metody powierzchniowe: EBK, PRK, TransPRK

Zabiegi polegają na usunięciu górnej warstwy komórkowej rogówki (nabłonka), a następnie odpowiednim wymodelowaniu leżącej pod nią tkanki rogówki za pomocą lasera excimerowego. W metodach powierzchniowych usunięty nabłonek ulega naturalnej odbudowie po zabiegu. Metody powierzchniowe cechuje nieco dłuższy czas gojenia i mniejszy zakres usunięcia wady, niż w metodach głębokich.

Różnica między poszczególnymi powierzchniowymi metodami leczenia polega na sposobie usuwania nabłonka:

• PRK – nabłonek jest całkowicie usuwany, po uprzednim zmiękczeniu go roztworem alkoholu. Po mechanicznym usunięciu, nabłonek odrasta w sposób naturalny, co wiąże się z dłuższym czasem gojenia się oka i powrotu do normalnego widzenia.

• EBK^TM (Epithelial Bowman’s Keratectomy) to modyfikacja metody LASEK i PRK. Nabłonek jest precyzyjnie usuwany nożem Epi-Clear, który delikatnie i w pełni kontrolowany sposób przygotowuje rogówkę do zabiegu, pozostawiając jej głębsze warstwy nienaruszone. W porównaniu z innymi metodami powierzchniowymi, po EBK^TM nabłonek odnawia się nawet dwukrotnie szybciej, a proces regeneracji jest łagodniejszy niż w innych metodach powierzchniowych.Metoda EBK jest metodą pierwszego wyboru dla stosunkowo małej grupy pacjentów. Jednocześnie ten zabieg wyróżnia się niższą ceną ze względu na koszty stosowanych urządzeń oraz materiałów po zabiegu.

• TransPRK  – odbywa się wyłącznie z wykorzystaniem lasera excimerowego i polega na profilowaniu rogówki i usuwaniu płatka rogówki bez użycia narzędzi chirurgicznych. Skrót Trans-PRK oznacza Trans-epithelial PhotoRefractive Keratectomy. Nabłonek rogówki i korekcja dioptrii odbywa się symultanicznie wyjątkowo za pomocą laseru excimerowego. To najnowocześniejsza metoda korekcji wzroku, jaką można wykonać w ramach metod powierzchniowych.

Metody głębokie

W metodach głębokich  wytwarza się płatek rogówki, który z czasem ulega zrośnięciu. 

LASIK 

W metodzie LASIK z mikrokeratomem (skalpelem) nacięcie na rogówce jest wykonywane za pomocą mikroprecyzyjnego noża. Ultracienki płatek (130 mikronów do 180 mikronów) jest starannie odchylany, a następnie wnętrze rogówki jest poddawane działaniu lasera excimerowego i modelowane na nowo w taki sposób, aby punkt ogniskowania znajdował się optymalnie na siatkówce. Potem płatek jest ponownie zamykany, a rogówka goi się w ciągu kilku dni.

FemtoLASIK (All-Laser-LASIK)

Metoda FEMTO-LASIK, zwana również All-Laser-LASIK, jest kolejnym krokiem na drodze rozwoju nowoczesnej metody LASIK. W tradycyjnym sposobie leczenia laserowego LASIK, rogówka jest cięta za pomocą skalpela (mikrokeratomu), co niesie za sobą określone ryzyko. W nowoczesnej metodzie FEMTO-LASIK rogówka jest otwierana wysokoprecyzyjnym laserem femtosekundowym.

Praca lasera sterowna jest komputerowo, chirurg ma do dyspozycji także mikroskop, co gwarantuje maksymalną precyzję oraz wybór średnicy grubości separowanego płatka rogówki. Płatek jest unoszony na „zawiasie” tak, aby umożliwić poddanie rogówki modelowaniu przy pomocy lasera excimerowego. Więcej informacji znajdziesz we wpisie p.t. „Nie słuchaj, co mówią ludzie – posłuchaj swojego lekarza (1) FemtoLASIK czy ReLEx® SMILE?”

SBK-LASIK

W metodzie tradycyjnej odchylany płatek rogówki ma grubość 130 mikronów do 180 mikronów – w metodzie SBK-LASIK tylko 90-100 mikronów. To zaleta działania specjalnej głowicy mikrokeratomu Carriazo-Pendular. Dzięki tak precyzyjnej manipulacji na rogówce, z metody SBK-LASIK mogą skorzystać osoby, które do tej pory nie kwalifikowały się do laserowej korekcji wzroku ze względu na zbyt cienką rogówkę, zbyt dużą krótkowzroczność lub kombinację obu.

EPI-LASIK

W tej odmianie metody chirurg posługuje się epikeratomem – narzędziem, które umożliwia korekcję laserem na samej powierzchni rogówki, bez ingerencji w głębsze warstwy.

W odróżnieniu od tradycyjnej metody LASIK, nie odcina się tu płatka nabłonka, tym samym minimalizując traumatyzację zrębu rogówki. EPI-LASIK zalecany jest więc osobom, których tryb życia może wiązać się z podwyższonym ryzykiem doznania urazu oka – sportowcom, żołnierzom, policjantom, itd. Metoda ta jest bezpieczna dla pacjentów ze zbyt cienka rogówką, która dyskwalifikuje ich do innych metod laserowych.

Metoda ReLEx® SMILE

Metoda ReLEx® SMILE należy do tzw. metod bezpłatkowych. Wewnątrz nienaruszonej rogówki tworzona jest tzw. lenticula (cienki fragment soczewki w rogówce). Następnie wykonuje się minimalnie inwazyjne nacięcie do podejścia. Przez ten mały otwór można potem usunąć soczewkę wewnątrzrogówkową.

W tej metodzie – nazywanej metodą “dziurki od klucza”  – nie formuje się i nie tnie się płatka rogówki (flapa). Zabieg jest wykonywany przez małe nacięcie na rogówce, w związku z czym jest minimalnie inwazyjny.

Oznacza to, że dochodzi też do minimalnej ingerencji w rogówce, zatem proces gojenia się oka jest bardzo krótki. Zabieg wykonywany jest laserem femtosekundowym VisuMax®, wyznaczającym tkankę,  która ma być usunięta w celu uzyskania lepszego widzenia.

Podczas zabiegu w istocie właściwej rogówki odpreparowywana jest tzw. mikrosoczewka (lentikula), która zostaje usunięta przez niewielkie nacięcie. Najpierw laser femtosekundowy VisuMax® działa głębiej – powstaje tylna refrakcyjna powierzchnia mikrosoczewki, która odpowiada za główną zmianę mocy.

Następnie nieco wyżej preparowana jest przednia powierzchnia lentikuli. Po nacięciu brzegów, chirurg sprawnie usuwa mikrosoczewkę z miąższu rogówki. Cięcie naruszające nabłonek rogówki jest znacznie mniejsze, niż w przypadku metod wymagających odpreparowania płatka.