Nie słuchaj, co mówią ludzie – posłuchaj swojego lekarza. FemtoLASIK czy ReLEx® SMILE?

Kiedy zastanawiasz się nad laserową korekcją wady wzroku, pytasz wszystkich dookoła o radę. Nawet mając świadomość, że decyzję o rodzaju zabiegu i tak podejmie lekarz specjalista, szukasz osób, które operację laserem mają już za sobą oraz przeczesujesz internet w poszukiwaniu informacji. Przychodzi moment, że masz już wrażenie, iż mógłbyś doktoryzować się z chirurgii refrakcyjnej i jej metod zabiegowych, ale i tak wciąż nie wiesz, która z metod byłaby najlepsze w Twoim przypadku.

Jak wielu pacjentów przed Tobą masz wrażenie, że lekarz będzie namawiał Cię na konkretną metodę, bo akurat w niej się specjalizuje, a o innych ma raczej blade pojęcie. Zapewne, pomyślisz, warto byłoby skonsultować się z jeszcze jednym lekarzem, i jeszcze jednym, i… tak bez końca. 

Znajomi, którzy na początku wydawali Ci się wiarygodni i przekonujący, nagle zaczną brzmieć podejrzanie… – może akurat w ich przypadku się udało, bo [tu wstawisz listę rzeczowych argumentów i teorii spiskowych], może im się po prostu poszczęściło. 

Dość!

Rozumując w ten sposób nigdy nie zdecydujesz się na laserową korekcję wzroku. Żebyś dotarł nawet na krańce internetu i tak nie zdobędziesz w ten sposób wiedzy – a zwłaszcza doświadczenia! – jakie ma Twój lekarz. Posłuchaj więc swojego lekarza: dziś wyjaśni Ci czym różni się metoda FemtoLASIK od metody ReLEx® SMILE? 

Zacznijmy od najbardziej podstawowych informacji

Laserowa korekcja wzroku to zabieg wykonywany na rogówce. To jeden z najbardziej zdumiewających elementów budowy naszego oka. Wiemy, że:

• rogówka ludzkiego oka odpowiada za 2/3 jego mocy optycznej
• oko ma moc bliską 60 dioptrii, z czego rogówka to około 42 dioptrie
• rogówka składa się z 6 warstw: nabłonka, błony Bowmana, istoty właściwej, warstwy Duy, błony Descemeta i śródbłonka
• nabłonek rogówki jest najszybciej regenerująca się tkanka ludzkiego organizmu – całkowita wymiana komórek nabłonka zachodzi w ciągu 1 tygodnia

Aby pozbyć się wady wzroku wystarczy skorygować moc rogówki – ingerując w jej grubość i krzywiznę. Chirurg refrakcyjny musi dotrzeć do istoty właściwej rogówki i dokonać korekcji. 

Starsze metody korekcji wymagały usunięcia nabłonka rogówki (mechanicznie albo laserowo), te nowocześniejsze wymagają jedynie stworzenia płatka rogówki, a najnowocześniejsze – to już tzw. metody bezpłatkowe. 

FemtoLASIK (femto- Laser-Assisted in situ Keratomileusis)

Metoda LASIK ma wieloletnią tradycję, a  jej nieprzerwany rozwój trwa także w obecnych czasach. Została zarejestrowana przez Agencję Żywności i Leków, FDA (ang. Food and Drug Administration) w 1999 roku, jako skuteczna metoda chirurgiczna korygowania wad wzroku. 

W metodzie FemtoLASIK (femto- Laser-Assisted in situ Keratomileusis) – która jest kolejnym krokiem na drodze rozwoju nowoczesnej metody LASIK – dzięki precyzyjnemu laserowi femtosekundowemu, chirurg wykonuje cięcie w rogówce, tworząc cienki płatek o grubości 90 – 130 μm, tzw.  flap. Praca lasera sterowana jest komputerowo, chirurg ma do dyspozycji także mikroskop, co gwarantuje maksymalną precyzję oraz wybór średnicy grubości separowanego płatka rogówki. Odpreparowanie tego płatka zajmuje mu raptem kilka sekund. 

Laser femtosekundowy daje chirurgowi refrakcyjnemu możliwość zaprogramowania niestandardowych funkcji formowania płatka (rozmiaru i kształtu płatka, regulacja pozycji, wielkości odchylenia oraz zmienne kąty nacięcia bocznego).

Teraz do akcji wkracza laser excimerowy, który dokonuje ablacji, czyli zmienia kształt rogówki w jej istocie właściwej. Cały proces przebiega zgodnie z zaprogramowanymi wcześniej parametrami – w przypadku każdego pacjenta innymi, maksymalnie zindywidualizowanymi. 

Używając takiego dwulaserowego systemu, lekarz ma do dyspozycji eye-tracker, czyli wielowymiarowy czujnik ruchu gałki ocznej. Jeśli więc jedna z Twoich największych obaw dotyczyła tego, że podczas samego zabiegu najdrobniejszy ruch gałki ocznej może zniweczyć powodzenie całej operacji, teraz właśnie tracisz ten argument!

Wysoka precyzja zabiegu FemtoLASIK sprawia, że mogą mu się poddać także osoby o dużych wadach wzroku i cienkiej rogówce oraz dużej źrenicy. Przyjmuje się, do korekcji metodą FemtoLASIK kwalifikują się:

• krótkowzroczność do -10 dioptrii
• dalekowzroczność do +4 dioptrii
• astygmatyzm do 6 dioptrii
• starczowzroczność – indywidualna kwalifikacja
• aberracje wyższego rzędu

Metoda FemtoLASIK wykorzystywana jest także, kiedy trzeba usunąć bardzo małą wadę wzroku, np. gdy  praca, hobby lub sport wymagają sokolego wzroku, jest możliwość, żeby skorygować pojedyncze dioptrie.

FemtoLASIK jest jedną z najbardziej precyzyjnych i najdokładniejszych technologii laserowej korekcji wzroku. Niesie też ze sobą bardzo dużą możliwość indywidualnego podejścia do pacjenta – lasery najnowszych generacji pozwalają dopasować kształt i wielkość płatka rogówki, oraz jego położenie bardzo indywidualnie. Podobnie jest z profilem ablacji. Dzięki tej dokładności możliwa jest korekcja najbardziej skomplikowanego i nieregularnego astygmatyzmu czy rozmaitych niejednorodności na powierzchni rogówki, a wszystko to podczas tego samego zabiegu korekcji wady wzroku! 

FemtoLASIK jest metodą precyzyjną, niezwykle szybką i bezbolesną.Tuż po operacji pacjent może zauważyć, że widzi wyraźniej, jednak oczy powinny pozostać chronione przez resztę dnia. Po operacji metodą FemtoLASIK pacjent może odczuwać pewien dyskomfort związany z pieczeniem lub kłuciem w oku. Regeneracja rogówki powinna trwać od 2 do 6 godzin, dlatego na początku należy uzbroić się w cierpliwość.

ReLEx® SMILE (Small Incision Lenticule Extraction)

Metoda ReLEx® SMILE firmy Carl Zeiss jest uważana za kolejną generację laserowej korekcji wzroku. Zabieg ReLEx® SMILE po raz pierwszy został wykonany na ludzkim oku w 2007 roku przez Waltera Sekundo za pomocą femtosekundowego lasera VisuMax® firmy ZEISS. A stał się dostępny w 2011 roku wraz z wprowadzeniem na rynek ReLEx® SMILE (Carl Zeiss Meditec)

W tej metodzie – nazywanej metodą “dziurki od klucza”  – nie formuje się i nie tnie się płatka rogówki (flapa). Zabieg jest wykonywany przez małe nacięcie na rogówce, w związku z czym jest minimalnie inwazyjny. Oznacza to, że dochodzi też do minimalnej ingerencji w rogówce, zatem proces gojenia się oka jest bardzo krótki. Zabieg wykonywany jest laserem femtosekundowym VisuMax®, wyznaczającym tkankę,  która ma być usunięta w celu uzyskania lepszego widzenia.

Podczas zabiegu w istocie właściwej rogówki odpreparowywana jest tzw. mikrosoczewka (lentikula), która zostaje usunięta przez niewielkie nacięcie. Najpierw laser femtosekundowy VisuMax® działa głębiej – powstaje tylna refrakcyjna powierzchnia mikrosoczewki, która odpowiada za główną zmianę mocy. Następnie nieco wyżej preparowana jest przednia powierzchnia lentikuli. Po nacięciu brzegów, chirurg sprawnie usuwa mikrosoczewkę z miąższu rogówki. Cięcie naruszające nabłonek rogówki jest znacznie mniejsze, niż w przypadku metod wymagających odpreparowania płatka. 

Laser VisuMax® nie posiada systemu eye-tracking, który zwiększałby czułość na ruch pacjenta i umożliwiał śledzenie ruchów oka w trakcie trwania zabiegu. Metoda ReLEx® SMILE jest jednostopniowa, pacjent znajduje się przez cały czas trwania zabiegu w jednej pozycji. 

ReLex® SMILE jest stosowany tylko u pacjentów z krótkowzrocznością od -0,5 do -10 dioptrii oraz astygmatyzmem do -5,0 dioptrii. Po zabiegu można wykonywać wszystkie czynności, pocierać oczy, uprawiać sport, nie ma niebezpieczeństwa przesunięcia płatka rogówki.

Wady metody ReLEx® SMILE

• Nie ma możliwości dodatkowego zabiegu tą samą metodą – nie ma możliwości dokonania korekty wyniku operacji poprzez powtórzenie metody ReLex SMILE. Korekta możliwa jest metodami LASEK/PRK, FemtoLASIK z cienkim płatkiem rogówki, metodą CIRCLE..
• Brak możliwości zastosowania tzw.  automatycznej cyklorotacji statycznej, ważnej przy korekcji astygmatyzmu. W wielu badaniach klinicznych wykazano, że najdokładniejszą metodą korekcji astygmatyzmu – w astygmatyzmów nieregularnych zgodnie z topografią rogówki –  jest jednak metoda FemtoLASIK.
• Brak możliwości korekcji nadwzroczności. 
• Brak możliwości korekcji aberracji wyższego rzędu np. koma, aberracji sferycznych lub korekcji aberracji opartych o topografię rogówki (topo-guided).

Brak płatka rogówki w ReLEx® SMILE redukuje ryzyko przesunięcia płatka, jaki mógłby wystąpić po zabiegu FemtoLASIK na wypadek np. urazu oka, jednocześnie niestety to właśnie brak płatka uniemożliwia wykonanie ponownej korekcji (re-korekcji) wzroku tą samą metodą. W przypadku metody FemtoLASIK zabieg można wielokrotnie powtarzać, o ile parametry rogówki i stan ogólny oka pozwalają zakwalifikować pacjenta do ponownej chirurgii laserowej. 

Chcesz zabłysnąć wiedzą jeszcze bardziej? 

Przed Tobą garść danych naukowych, które mogą pomóc Ci w podjęciu decyzji o laserowej korekcji wzroku.

Jeśli do tej pory miałeś wrażenie, że możesz doktoryzować się z chirurgii refrakcyjnej i jej metod zabiegowych, teraz habilitacja stoi przed Tobą otworem…;)

• Obie opisane powyżej metody chirurgii refrakcyjnej polegają na ingerencji w  tkankę rogówki, która staje się nieco cieńsza. Z tego względu każdy z pacjentów jest badany na okoliczność tego, czy grubość rogówki w jego przypadku umożliwia przeprowadzenie zabiegu. 
• W 2017 roku FDA przeprowadziło badania, w których prezentowano wyniki pooperacyjne laserowych zabiegów FemtoLASIK (Contoura Topography guided LASIK (Alcon EX500)) i ReLEx® SMILE (Carl Zeiss). Po 3 miesiącach 93% pacjentów po FemtoLASIK obserwuje się pełną ostrość widzenia bez korekcji (UDVA), podczas gdy po ReLEx® SMILE  liczba ta wynosi nieco mniej niż 80%.
• Rogówka goi się szybciej po zabiegu FemtoLASIK.
• Po upływie 3 miesięcy od laserowej korekcji otrzymujemy równoważny poziom ostrości widzenia zarówno w FemtoLASIK, jak i ReLEx® SMILE.
• Można powiedzieć, że jedyna biomechaniczna przewaga ReLEx® SMILE nad FemtoLASIK to brak konieczności stworzenia płatka rogówki. Dowiedziono jednak, że rogówka jest po zabiegu osłabiona w równym stopniu w obu metodach. 

Badania z marca 2017 roku dowodzą, że zarówno zabiegi wykonywane metodą FemtoLASIK (femto- Laser-Assisted in situ Keratomileusis) jak i ReLEx® SMILE (Small Incision Lenticule Extraction) nie niosą ze sobą ryzyka utraty wzroku (a także istotnego zagrożenia dla wzroku)