Astygmatyzm – objawy i leczenie
Astygmatyzm to powszechna wada wzroku, która dotyka miliony ludzi na całym świecie, często towarzysząc innym problemom ze wzrokiem. Choć może znacząco wpływać na komfort widzenia i jakość życia, współczesna medycyna oferuje skuteczne i bezpieczne metody jego korekcji. W tym artykule przedstawiamy kompleksowe informacje na temat astygmatyzmu – od przyczyn i objawów, po najnowocześniejsze metody diagnostyki i leczenia dostępne w naszej klinice.
Czym jest astygmatyzm?
Astygmatyzm to jedna z najczęstszych wad wzroku, która dotyka około 30% populacji. W przeciwieństwie do krótkowzroczności czy dalekowzroczności, które wpływają na ostrość widzenia w zależności od odległości, astygmatyzm powoduje zniekształcenie obrazu niezależnie od tego, jak blisko lub daleko znajduje się obserwowany obiekt.
Wyobraź sobie, że patrzysz przez szybę, która jest lekko pofalowana – obraz, który widzisz, jest zniekształcony. Podobnie działa oko z astygmatyzmem. Podczas gdy zdrowa rogówka ma kształt idealnie sferyczny (jak piłka do koszykówki), rogówka osoby z astygmatyzmem jest nieregularna (bardziej przypomina piłkę do rugby). Ta nieregularność powoduje, że światło wpadające do oka nie skupia się w jednym punkcie na siatkówce, co prowadzi do rozmazanego lub zniekształconego widzenia.
Objawy astygmatyzmu
Astygmatyzm może występować samodzielnie lub towarzyszyć innym wadom wzroku, takim jak krótkowzroczność (miopia) czy dalekowzroczność (hiperopia). Jego objawy mogą być subtelne, ale z czasem mogą znacząco wpływać na jakość życia. Do najczęstszych objawów należą:
- Rozmazane lub zniekształcone widzenie na każdą odległość
- Trudności z rozróżnianiem szczegółów, zwłaszcza linii poziomych, pionowych lub ukośnych
- Częste mrużenie oczu w celu poprawy ostrości widzenia
- Bóle głowy, szczególnie po długotrwałym wysiłku wzrokowym
- Szybkie zmęczenie oczu (astenopia)
- Dyskomfort podczas pracy przy komputerze lub czytania
- Pogorszone widzenie po zmroku
Warto zauważyć, że u dzieci astygmatyzm może być trudny do wykrycia, ponieważ często nie zdają sobie sprawy, że ich widzenie jest nieprawidłowe. Może to prowadzić do problemów z nauką, trudności z koncentracją lub niechęci do czytania. Dlatego regularne badania wzroku są niezbędne już od najmłodszych lat.
Diagnoza astygmatyzmu
W Klinice Laserowej Korekcji Wzroku Swisslaser diagnoza astygmatyzmu rozpoczyna się od kompleksowego badania wzroku przeprowadzanego przez doświadczonych okulistów. Wykorzystujemy najnowocześniejszy sprzęt diagnostyczny, który pozwala precyzyjnie określić rodzaj i stopień astygmatyzmu.
Podstawowe badania obejmują:
- Badanie ostrości wzroku – klasyczny test z tablicą Snellena lub nowoczesnymi cyfrowymi ekranami
- Keratometrię – pomiar krzywizny rogówki
- Topografię rogówki – szczegółowe mapowanie powierzchni rogówki
- Autorefraktometrię – pomiar wady wzroku za pomocą komputerowego refraktometru
- Subiektywne badanie refrakcji – dobór odpowiedniej korekcji przy pomocy foroptera lub oprawki próbnej
Nasze badania wykonywane są przez zespół specjalistów z wieloletnim doświadczeniem, posiadających certyfikaty z zakresu diagnostyki i leczenia wad wzroku. Każdy przypadek jest analizowany indywidualnie, co pozwala na dobór optymalnej metody leczenia.
Metody korekcji astygmatyzmu
Istnieje kilka skutecznych sposobów korekcji astygmatyzmu. W naszej klinice oferujemy zarówno nieinwazyjne metody korekcji, jak i zabiegi laserowe dostosowane do indywidualnych potrzeb pacjenta.
Korekcja okularowa
Najprostszą metodą korekcji astygmatyzmu są okulary z soczewkami cylindrycznymi lub sferocylindrycznymi. Soczewki te kompensują nieregularny kształt rogówki, pozwalając na skupienie światła w jednym punkcie na siatkówce. Jest to metoda nieinwazyjna i odpowiednia dla pacjentów w każdym wieku.
Soczewki kontaktowe
Specjalistyczne soczewki kontaktowe toryczne są zaprojektowane specjalnie do korekcji astygmatyzmu. Są one bardziej zaawansowane niż zwykłe soczewki sferyczne, ponieważ muszą utrzymywać odpowiednią orientację na oku, aby skutecznie korygować wadę. W naszej klinice oferujemy profesjonalne dopasowanie soczewek kontaktowych oraz kompleksowe szkolenie z ich użytkowania.
Laserowa korekcja astygmatyzmu
Dla pacjentów poszukujących trwałego rozwiązania, oferujemy najnowocześniejsze metody laserowej korekcji astygmatyzmu:
1. Metoda LASIK
LASIK (Laser-Assisted In Situ Keratomileusis) to jedna z najpopularniejszych metod laserowej korekcji wzroku. Podczas zabiegu chirurg tworzy cienką warstwę (płatek) na powierzchni rogówki, a następnie przy pomocy lasera excimer modeluje głębsze warstwy rogówki, korygując jej nieprawidłowy kształt. Po zakończeniu modelowania, płatek jest układany z powrotem na miejsce.
Badania kliniczne wykazują, że skuteczność LASIK w korekcji astygmatyzmu wynosi 94-96% dla astygmatyzmu do 2 dioptrii, a około 85-90% dla astygmatyzmu powyżej 2 dioptrii.
2. Metoda SmartSight
SmartSight to małoinwazyjna/minimalnie inwazyjna mikrorosoczewkowa laserowa korekcja wzroku (mikroekstrakcja soczewki) przy użyciu lasera femtosekundowego SCHWIND ATOS®. SmartSight to nowoczesny zabieg laserem femtosekundowym należący tzw. metod bezpłatkowych (without flap). Polegają one na tym, że wewnątrz nienaruszonej rogówki tworzona jest tzw. lenticula (cienki fragment soczewki w rogówce). Następnie wykonuje się minimalnie inwazyjne nacięcie do podejścia. Przez ten mały otwór można potem usunąć soczewkę wewnątrzrogówkową. Możliwe jest także zastosowanie tzw. kompensacji cyklorotacji statycznej.
3. Metoda Trans-PRK smart surFace
Metoda Trans-PRK to jedyna bezdotykowa metoda laserowej korekcji wzroku. Nowoczesne możliwości Trans-PRK przyczyniły się do optymalizacji zabiegu w najważniejszym punkcie. Dotyczy to jednak niemal wyłącznie Pacjentów z krótkowzrocznością lub astygmatyzmem. Jeżeli występuje nadwzroczność, leczenie metodą Trans-PRK może być wykonanie pomyślnie tylko wtedy, gdy liczba dioptrii jest stosunkowo niska.
Kwalifikacja do zabiegu laserowej korekcji astygmatyzmu
W naszej klinice każdy pacjent przechodzi szczegółową kwalifikację przed zabiegiem laserowej korekcji wzroku. Proces ten obejmuje:
- Kompleksowe badanie okulistyczne – ocena ogólnego stanu zdrowia oczu
- Szczegółową diagnostykę rogówki – pomiary grubości, topografii i biomechaniki rogówki
- Ocenę stabilności wady wzroku – wada powinna być stabilna przez minimum rok
- Wywiad medyczny – analiza ogólnego stanu zdrowia i chorób współistniejących
Nie każdy pacjent z astygmatyzmem kwalifikuje się do zabiegu laserowego. Przeciwwskazania mogą obejmować:
- Ciąża i okres karmienia piersią
- Wiek poniżej 18 lat (w większości przypadków)
- Niestabilna wada wzroku
- Zaawansowane choroby oczu (np. zaćma, jaskra, retinopatia)
- Choroby autoimmunologiczne
- Zaawansowana suchość oczu
- Zbyt cienka rogówka
- Keratoconus (stożek rogówki)
Nasi specjaliści zawsze szczerze informują pacjentów o możliwościach leczenia i potencjalnych ograniczeniach. W przypadku przeciwwskazań do laserowej korekcji wzroku, proponujemy alternatywne metody leczenia.
Przebieg zabiegu laserowej korekcji astygmatyzmu
Przed zabiegiem
- Przygotowanie – na 2 tygodnie przed zabiegiem należy przerwać noszenie miękkich soczewek kontaktowych (4 tygodnie w przypadku soczewek twardych)
- Konsultacja przedoperacyjna – ostateczna kwalifikacja i szczegółowe omówienie procedury
- Dzień zabiegu – pacjent powinien przyjść bez makijażu, perfum i kremów
W trakcie zabiegu
- Znieczulenie – zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym (krople)
- Pozycjonowanie – pacjent leży na specjalnym fotelu operacyjnym
- Procedura laserowa – trwa zwykle kilka minut na każde oko
- Kontrola – chirurg monitoruje przebieg zabiegu w czasie rzeczywistym
Po zabiegu
- Odpoczynek – krótki pobyt w klinice pod obserwacją (około 30 minut)
- Instrukcje – pacjent otrzymuje szczegółowe zalecenia pozabiegowe
- Leki – przepisanie kropli przeciwzapalnych i nawilżających
- Transport – pacjent nie może prowadzić pojazdu po zabiegu, konieczna jest obecność osoby towarzyszącej
Rekonwalescencja po zabiegu
Czas rekonwalescencji różni się w zależności od zastosowanej metody:
- LASIK – poprawa widzenia następuje już w ciągu 24-48 godzin, pełna stabilizacja wzroku po około miesiącu
- SMILE – podobnie jak w LASIK, szybka poprawa widzenia z minimalnym dyskomfortem
- PRK/EPI-LASIK – okres gojenia trwa dłużej, pełna ostrość wzroku osiągana jest po 1-3 miesiącach
W okresie rekonwalescencji zalecamy:
- Używanie przepisanych kropli zgodnie z harmonogramem
- Unikanie pocierania oczu
- Noszenie okularów przeciwsłonecznych na zewnątrz
- Unikanie makijażu oczu przez minimum 2 tygodnie
- Unikanie basenu, sauny i intensywnego wysiłku fizycznego przez 2-4 tygodnie
- Regularne wizyty kontrolne
Skuteczność i bezpieczeństwo
Laserowa korekcja astygmatyzmu jest jedną z najczęściej wykonywanych procedur okulistycznych na świecie. Według danych z wieloletnich badań klinicznych:
- Ponad 95% pacjentów osiąga widzenie 0,8 lub lepsze bez korekcji
- Około 90% pacjentów nie wymaga już okularów do codziennych czynności
- Zadowolenie pacjentów wynosi ponad 96%
Jak każdy zabieg, laserowa korekcja wzroku wiąże się z pewnym ryzykiem. Możliwe skutki uboczne obejmują:
- Przejściową suchość oczu (ustępuje zwykle po kilku miesiącach)
- Efekt halo lub rozbłyski wokół źródeł światła (zwłaszcza w nocy)
- Niedokorygowanie lub nadkorygowanie wady (może wymagać dodatkowego zabiegu)
- Bardzo rzadko: infekcje lub problemy z gojeniem
W naszej klinice odsetek powikłań jest znacznie niższy niż średnia krajowa dzięki zastosowaniu najnowocześniejszego sprzętu i technologii oraz doświadczeniu naszych chirurgów, którzy przeprowadzili łącznie ponad 15 000 zabiegów laserowej korekcji wzroku.
Historie naszych pacjentów
„Przez 15 lat nosiłam okulary z powodu astygmatyzmu. Przeszkadzały mi podczas uprawiania sportu i w codziennym życiu. Po zabiegu odzyskałam swobodę, a moja jakość życia znacznie się poprawiła. Zabieg był szybki i bezbolesny, a efekty przeszły moje najśmielsze oczekiwania.” – Anna, 32 lata
„Jako fotograf zawodowy, precyzyjne widzenie jest dla mnie kluczowe. Astygmatyzm znacznie utrudniał mi pracę. Po zabiegu w Klinice Swisslaser mogę cieszyć się idealną ostrością obrazu bez okularów, które ciągle parowały podczas sesji. To najlepsza inwestycja w mój zawód i komfort.” – Marek, 41 lat
Mity na temat laserowej korekcji astygmatyzmu
Mit 1: Laserowa korekcja wzroku jest bolesna
Prawda: Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym (krople) i jest praktycznie bezbolesny. Pacjenci mogą odczuwać jedynie lekki dyskomfort w pierwszych godzinach po zabiegu.
Mit 2: Efekty zabiegu są tymczasowe
Prawda: Laserowa korekcja wzroku daje trwałe rezultaty. U niewielkiego odsetka pacjentów (około 5-10%) może wystąpić niewielka regresja wady, zwłaszcza jeśli wyjściowa wada była znaczna.
Mit 3: Laser może uszkodzić oko
Prawda: Nowoczesne lasery używane w okulistyce są niezwykle precyzyjne i bezpieczne. Posiadają liczne systemy zabezpieczeń, które minimalizują ryzyko powikłań.
Mit 4: Po zabiegu nie można już nosić okularów
Prawda: Po zabiegu można bez problemu nosić okulary, jeśli zajdzie taka potrzeba, np. w przypadku niedokorygowania wady lub jej progresji w przyszłości.
Dlaczego warto wybrać naszą Klinikę?
W Klinice Laserowej Korekcji Wzroku Swisslaser oferujemy:
- Doświadczenie – nasz zespół tworzą certyfikowani specjaliści z wieloletnim doświadczeniem
- Najnowocześniejszą technologię – wykorzystujemy lasery najnowszej generacji z zaawansowanymi systemami śledzenia ruchów oka (eye-tracking)
- Kompleksową opiekę – zapewniamy pełne wsparcie przed, w trakcie i po zabiegu
- Indywidualne podejście – każdy pacjent otrzymuje spersonalizowany plan leczenia
- Bezpieczeństwo – stosujemy rygorystyczne procedury bezpieczeństwa zgodne z międzynarodowymi standardami
- Transparentność – zawsze rzetelnie informujemy o możliwościach, ograniczeniach i potencjalnym ryzyku
Nasz zespół regularnie uczestniczy w międzynarodowych konferencjach i szkoleniach, aby zapewnić pacjentom leczenie zgodne z najnowszymi standardami medycznymi.
Umów się na konsultację
Jeśli zmagasz się z astygmatyzmem i rozważasz laserową korekcję wzroku, zapraszamy na konsultację kwalifikacyjną. Nasi specjaliści odpowiedzą na wszystkie pytania i pomogą wybrać najlepszą metodę leczenia dopasowaną do Twoich indywidualnych potrzeb.
Aby umówić wizytę:
- Zadzwoń pod numer: +48 221 201 690 (Warszawa) lub +48 123 833 360 (Kraków)
- Wypełnij formularz kontaktowy na naszej stronie
- Odwiedź naszą recepcję osobiście
Zastrzeżenie prawne: Przedstawione informacje mają charakter edukacyjny i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Każdy przypadek jest indywidualny, a wyniki leczenia mogą się różnić w zależności od wielu czynników. Kwalifikacja do zabiegu oraz wybór odpowiedniej metody leczenia powinny być dokonane przez lekarza specjalistę po szczegółowym badaniu.
Źródła i bibliografia
- American Academy of Ophthalmology. (2022). Refractive Errors. Preferred Practice Pattern.
- Alió JL, et al. (2021). Management of astigmatism in cataract and refractive surgery. International Journal of Ophthalmology, 14(7), 1058-1071.
- European Society of Cataract and Refractive Surgeons. (2022). Guidelines for refractive surgery procedures.
- Ganesh S, Brar S, Pawar A. (2020). Results of Small Incision Lenticule Extraction in patients with high astigmatism. Journal of Refractive Surgery, 36(12), 796-803.
- Polskie Towarzystwo Okulistyczne. (2022). Wytyczne postępowania w wadach refrakcji i zaburzeniach akomodacji.