Telemedycyna okulistyczna w czasie pandemii koronawirusa

Telemedycyna – czy tylko w czasach pandemii?

Telemedycyna to konsultacje lekarskie, monitorowanie stanu zdrowia pacjenta oraz świadczenie wszelkich innych usług medycznych zdalnie – przez telefon oraz internet. Dzięki kontaktowi z lekarzem na odległość możemy przeanalizować dręczące nas objawy, skonsultować wyniki badań diagnostycznych, w tym przesłanych specjaliście zdjęć RTG, echogramów, EKG, rezonansu magnetycznego, tomografii komputerowej czy USG.

Dzięki dostępności kamer internetowych lekarz może zobaczyć pacjenta, co znacznie ułatwia mu postawienie diagnozy. Co więcej, za pośrednictwem telemedycyny możliwe jest asystowanie w trudnych operacjach i zabiegach na odległość (prowadzenie konsultacji medycznych bezpośrednio z sali operacyjnej). Z jej dobrodziejstw korzystają także ratownicy medyczni działający w trudnych warunkach np. podczas wypadków czy katastrof. 

Od 2001 roku działa Sekcja Telemedycyny Polskiego Towarzystwa  Lekarskiego. W ustawach: o działalności leczniczej i o zawodzie lekarza i lekarza dentysty (kwiecień 2016) uwzględniono  pośrednictwo systemów teleinformatycznych – lekarz orzeka o stanie zdrowia danej osoby po uprzednim osobistym jej zbadaniu lub z zastosowaniem systemów teleinformatycznych bądź systemów łączności. 

W normalnych warunkach telemedycyna dedykowana jest osobom, które z różnych powodów nie są w stanie osobiście skontaktować się z lekarzem, np.: 

  • mieszkają z dala od ośrodka zdrowia czy szpitala, 
  • mają zdiagnozowane schorzenia przewlekłe, takie jak astma, choroby układu krążenia, cukrzyca, choroby psychiczne oraz inne, które wymagają częstych konsultacji mogących decydować o ich życiu,
  • są po udarze albo są niepełnosprawne z innych przyczyn i mają ograniczoną mobilność.

Czy telemedycyna znajduje zastosowanie w okulistyce?

Pierwszym działającym systemem opartym na telemedycynie jest system SMPT służący do kwalifikacji pacjentów, do programu lekowego do leczenia wysiękowej postaci AMD (do tej pory, do programu zakwalifikowano ok. 18 000 osób).

Od listopada 2019 roku trwa w Polsce pilotażowy program naukowo-badawczy pod kierunkiem prof. Roberta Rejdaka, kierownika kliniki okulistyki SPSK1 w Lublinie. W ramach projektu wykorzystywane są – po raz pierwszy na świecie – kamery najnowszej generacji, które służą badaniom wzroku z użyciem telemedycyny. 

– Ten sprzęt umożliwia bardzo szybkie badanie dna oka. Polega to na zrobieniu błyskawicznego zdjęcia w technice cyfrowej z użyciem metody angio-OCT. Trwa to 10 sekund. W tym celu nie musimy rozszerzać źrenic za pomocą kropli. Następne 40 sekund trwa analizowanie przez sztuczną inteligencję, czyli specjalne programy komputerowe, które wykrywają cechy charakterystyczne chorób wzroku. Wynik praktycznie jest od ręki, wszystko trwa zaledwie minutę – opisuje prof. Rejdak. 

Telemedycyna okulistyczna w czasie pandemii koronawirusa

Katastrofy naturalne, takie jak trwająca obecnie pandemia koronawirusa, to czas, w którym telemedycyna oraz wizyty on-line mają znaczenie kluczowe. Przyspieszają bowiem postawienie diagnozy albo umożliwiają lekarzowi monitorowanie stanu zdrowia pacjentów pooperacyjnych, u których mogą pojawić się różne niepokojące lub niezrozumiałe dla nich objawy. Dostęp do pomocy jest łatwy i szybki, co jest szczególnie ważne w odniesieniu do nagłych przypadków – możliwe przecież, że pacjent będzie jednak mimo wszystko potrzebował interwencji ambulatoryjnej .

Z uwagi na fakt, że osobisty kontakt lekarza z pacjentem jest w czasie pandemii niepożądany – ryzyko zakażenia koronawirusem jest znaczne, tym bardziej, że zakażać można będąc tzw, pacjentem bezobjawowym – telemedycyna urasta obecnie do podstawowego sposobu komunikacji. 

Ze względu na sytuację epidemiologiczną w Polsce, biorąc pod uwagę nasze wspólne zdrowie i szybki powrót do codzienności, postanowiono odwołać i wstrzymać wszelkie konsultacje planowe przeprowadzane w gabinetach okulistycznych. Okuliści pozostają do  dyspozycji pacjentów przez telefon oraz on-line. Gdyby zaszła potrzeba interwencji chirurgicznej (np. ciało obce w oku) lekarz pokieruje pacjentem i wskaże mu miejsce, w którym uzyska pomoc. 

Pamiętajmy, że w obecnej sytuacji epidemicznej warto powstrzymać się od noszenia soczewek kontaktowych, gdyż stwierdzono, że osoby noszące soczewki częściej sięgają dłońmi do twarzy i mogą w ten sposób przenieść cząsteczki koronawirusa w okolice błon śluzowych, co skutkuje zakażeniem.

Także fakt, że poddani jesteśmy domowej izolacji, pracujemy zdalnie i rzadko wychodzimy na świeże powietrze, sprzyja podrażnieniom oczu. Soczewki mogą to podrażnienie wzmagać, a efektem podrażnienia może być zapalenie spojówek.

author image

Autor:

Dr. Victor Derhartunian

Dr Victor Derhartunian od 2012 roku z sukcesem prowadzi własną klinikę EyeLaser we Wiedniu (Austria), zaś od 2016 roku – Centrum Chirurgii Laserowej w Zurychu (Szwajcaria). Obie te placówki należą do wysoko ocenianych przez Pacjentów klinik w tej części Europy, a wszystko to dzięki umiejętnemu wykorzystaniu innowacyjnych technologii i zastosowaniu absolutnie wysokich standardów w pracy z Pacjentami.

Zapisz się na niezobowiązująca wizytę i konsultację, na której dowiesz się, jak możemy poprawić Twój wzrok.

Zobacz jak się umówić