Jak chronić oczy przed koronawirusem?

O koronawirusie z Wuhan wiemy coraz więcej, choć wciąż jeszcze nie na tyle dużo, żeby precyzyjnie przewidzieć przebieg pandemii. Wiemy na pewno, że ten patogen upodobał sobie nasze drogi oddechowe i może wywoływać ciężkie zapalenie płuc z powikłaniami, ale może też trwać w naszym organizmie nie czyniąc żadnych szkód (przebieg bezobjawowy), a jedynie stanowiąc zagrożenie dla osób, z którymi się stykamy – bo możemy je zarazić.

Objawy, takie jak gorączka, kaszel i duszność mogą pojawić się od 2 do 14 dni po kontakcie z osobą zakażoną, ale także po dotknięciu zainfekowanej powierzchni.

Kiedy osoba zakażona mówi, kicha lub kaszle, w wydychanym przez nią powietrzu powstaje aerozol, w skład którego wchodzą cząsteczki wirusa. Wdychając je przez usta lub nos ulegamy zakażeniu. 

Zasadnym wydaje się pytanie, czy koronawirus może dostać się do naszego organizmu przez śluzówkę oka. 

Koronawirus może powodować zapalenie spojówek – ale sporadycznie

Jak podkreślają lekarze, istnieje ryzyko, że koronawirus może rozprzestrzeniać się także poprzez płyn łzowy, a jednym z objawów zakażenia może być zapalenie spojówek, manifestujące się mi.n. przez zaczerwienione, piekące i łzawiące oczy. Zapalenie spojówek rozwija się u około 1% do 3% osób z koronawirusem.

Czy mogę skorzystać z pomocy okulisty w czasie pandemii koronawirusa? 

Z uwagi na sposób rozprzestrzeniania się koronawirusa, najlepiej byłoby, żebyś podczas pandemii nie był zmuszony do korzystania z pomocy swojego okulisty.  Ograniczenie kontaktu pomiędzy lekarzami a pacjentami ma kluczowe znaczenie dla ograniczenia rozprzestrzeniania się tego wysoce zakaźnego patogenu. Należy więc przyjąć zasadę, że korzystasz z pomocy okulisty tylko w nagłych przypadkach, które wymagają natychmiastowej interwencji. 

Po pierwsze dlatego, że nawet jeśli i ty, i twój lekarz nie macie żadnych objawów choroby Covid-19, nie oznacza to, że nie jesteście nosicielami wirusa – możecie bezwiednie zainfekować się nawzajem. 

Po drugie, sytuacja epidemiczna w kraju wymaga tego, żeby wszystkie maseczki ochronne, rękawice oraz inne środki ochrony bezpośredniej trafiły do szpitali. Twój okulista albo nie ma do nich dostępu, albo – co bardzo prawdopodobne – oddał je swoim kolegom pracującym w szpitalu. Doceń to!

Wszelkie operacje oka i procedury, które nie są nagłymi wypadkami, są odroczone. Pamiętaj jednak, że są sytuacje, w których koniecznie musisz skontaktować się ze swoim okulistą. Są to:

• nagła utrata wzroku
• ciało obce w oku, którego nie da się usunąć inaczej niż ambulatoryjnie
• zmiany w polu widzenia, takie jak: rozmyte, faliste lub puste miejsca 
• ból oczu, ból głowy, czerwone oczy, nudności i wymioty
• zwyrodnienie plamki żółtej lub retinopatia cukrzycowa i konieczność otrzymywania regularnych zastrzyków do oka

Procedury obowiązujące twojego okulistę podczas pandemii koronawirusa

Kiedy już uda ci się umówić na wizytę z twoim okulistą, pamiętaj, że będziesz traktowany inaczej niż zwykle. Możesz się spodziewać, że:

• zostaniesz poproszony o poczekanie na zewnątrz lub w samochodzie zamiast w normalnej poczekalni – tak będzie bezpieczniej i dla ciebie, i dla personelu
• wejdziesz do gabinetu bez osoby towarzyszącej
• twój okulista będzie używał podczas badania wszelkich środków ochrony osobistej: maseczki, przyłbicy, rękawiczek itp.
• po badaniu zostaniesz poproszony o odsunięcie się na stosowną odległość, celem przeprowadzenia dalszej rozmowy

Miej też świadomość, że odmowa spotkania z lekarzem w cztery oczy nie oznacza, że całkowicie odmówi ci on pomocy. Możesz uzyskać poradę on-line oraz informacje co do dalszych zasad postępowania. 

Okuliści, podobnie jak lekarze innych specjalności, zalecają, żebyś nie umawiał się na wizytę, jeśli masz jakiekolwiek objawy infekcji górnych lub dolnych dróg oddechowych, a zwłaszcza podwyższoną temperaturę. 

Jeśli podczas badania musisz kaszlnąć lub kichnąć, cofnij się od wszystkich urządzeń oftalmologicznych. Ukryj twarz w zgięciu ramienia lub zakryj twarz chusteczką. Natychmiast umyj ręce mydłem i wodą.

Jak dbać o bezpieczeństwo oczu podczas pandemii? 

Najbliższe tygodnie, a może nawet miesiące, to będzie czas trudny i dla lekarzy, i dla pacjentów. Okuliści zalecają, żeby w czasie pandemii ograniczyć noszenie soczewek kontaktowych i wrócić do noszenia okularów. Zastąpienie soczewek okularami może zmniejszyć ryzyko podrażnienia, a co za tym idzie, zmotywować do rzadszego dotykania twarzy. Uznaje się, że okulary stanowią dodatkową fizyczną barierę przed koronawirusem, choć i tak nie zapewniają 100% bezpieczeństwa – wirus może nadal docierać do oczu z odsłoniętych boków, górnych i dolnych części okularów.

Jeśli używasz jakichkolwiek leków okulistycznych, poproś swojego lekarza o wypisanie recepty na taką ilość leków, która wystarczy ci na co najmniej miesiąc – jeśli to możliwe, na dłużej. Pamiętaj o możliwości skorzystania z e-recepty [https://pacjent.gov.pl/internetowe-konto-pacjenta/erecepta] – nie będziesz musiał nawet wychodzić z domu, wszystko załatwisz przez telefon lub zdalnie. 

Aplikując sobie soczewki kontaktowe, krople nawilżające czy jakiekolwiek leki do oka, pamiętaj o perfekcyjnym umyciu rąk. Jeśli nie możesz skorzystać z mydła i bieżącej ciepłej wody, użyj dezynfektora rąk z co najmniej 60% alkoholem.