Zespół suchego oka – co wybrać: soczewki kontaktowe czy laserową korekcję wady wzroku

Soczewki kontaktowe zasłużenie cieszą się dobrą sławą: są tanie, wygodne, gwarantują optymalny komfort widzenia przy dużych wadach wzroku. Kto przerzuca się z okularów korekcyjnych na soczewki ma wrażenie, że nic lepszego nie mogło mu się przydarzyć. Tymczasem soczewki kontaktowe mogą stać się źródłem kłopotów – i to nie tylko w sytuacji, w której nieprawidłowo się z nimi obchodzimy. W czym rzecz?

Czy noszenie soczewek może wywoływać lub potęgować objawy zespołu suchego oka

Wiemy, że używanie soczewek kontaktowych w przypadku zdiagnozowanego zespołu suchego oka (ZSO) jest trudne, a niejednokrotnie w ogóle niemożliwe. Ale czy mieliście świadomość, że to właśnie noszenie soczewek może wywoływać i potęgować objawy suchego oka? Dlaczego? Bo wydzielina gruczołów łzowych nie jest skutecznie rozprowadzana na powierzchni oka. Jeśli codzienne częste nawilżanie oczu i soczewek dedykowanymi do tego celu kroplami z hialuronianem sodu nie przynosi efektów i z dnia na dzień mamy coraz większe problemy z zakładaniem soczewek, bo oczy się buntują – pieką, szczypią, łzawią, mamy wrażenie piasku pod powiekami – warto udać się do okulisty. Wśród osób noszących soczewki kontaktowe odsetek chorych na zespół suchego oka może wynosić nawet  75%, a ryzyko pojawienia się ZSO wzrasta z wiekiem i jest wyższe u kobiet.

W zdrowym oku soczewka kontaktowa unosi się na filmie łzowym nad rogówką i tęczówką. Jeśli film łzowy zostanie przerwany, a oko wytwarza zbyt mało łez, soczewka przylega do powierzchni oka i po prostu je podrażnia. Przy świeżych, dopiero wyjętych z opakowania soczewkach dolegliwości mogą mieć niewielkie nasilenie, ale z każdym dniem, kiedy soczewki stają się coraz mniej uwodnione i zaczynają pobierać wilgoć właśnie z płynu łzowego a dodatkowo zaczynają je oblepić osady białkowe, będzie narastał. Jeśli do tego pojawią się na soczewkach jakieś niewidoczne gołym okiem mikropęknięcia dyskomfort będzie naprawdę duży. Jednym z rozwiązań jest noszenie soczewek jednodniowych, ale i one – kiedy już pojawi się wywołany przez soczewki dwutygodniowe czy całodobowe zespół suchego oka – nie będą tak wygodne w noszeniu, jak powinny. 

Każdy, kto stosuje soczewki kontaktowe doskonale wie, że warto zwrócić szczególna uwagę na kilka kwestii:

• Soczewki nosimy tak długo, na ile zostały przewidziane: jeśli będziemy łamać tę zasadę, nie unikniemy podrażniania oczu, a możemy nawet doprowadzić do wywołania zespołu suchego oka.
• Jeśli już mamy zespół suchego oka albo nie najlepiej znosimy soczewki kontaktowe, traktujemy je jako okazyjny zastępnik okularów korekcyjnych: na basen, na wielkie wyjście itp. Nie jest wskazane zakładanie soczewek kontaktowych podczas oglądania telewizji lub pracy przed monitorem, ponieważ oczy wysychają wtedy szczególnie prędko.
• Kupujemy wyłącznie soczewki z pewnego źródła i najwyższej jakości – naprawdę jest w czym wybierać. Osobom z zespołem suchego oka zaleca się stosowanie soczewek z dodatkiem kwasu hialuronowego, a zwłaszcza soczewek silikonowo-hydrożelowych, najlepiej jednodniowych.
• Soczewki czyścimy i przechowujemy zgodnie z zaleceniami, w stosownych płynach (sól fizjologiczna nie nadaje się do przechowywania soczewek kontaktowych, bo je wysusza) i pojemnikach. 
• Na co dzień stosujemy krople nawilżające, które można aplikować bezpośrednio na oko z soczewką. Zawarty w nich hialuronian sodu nie tylko nawilża, ale także powleka oko ochronnym filmem.
• Nie nosimy soczewek w trakcie przeziębienia, ze względu na podwyższone ryzyko przeniesienia zarazków do oczu. Należy zachować szczególną ostrożność w przypadku występowania chorób narządu wzroku, na przykład zapalenia spojówek.

Laserowa korekcja wady wzroku a zespół suchego oka 

Czy jeśli mimo zachowania wszelkich rygorów nasze oczy i tak nie tolerują soczewek kontaktowych, a w okularach nasz komfort widzenia jest o wiele gorszy, warto rozważyć laserową korekcję wady wzroku?

Zespół suchego oka uznawany jest za względne przeciwwskazanie do zabiegu laserowej korekcji wady wzroku. 

U chorych w zaawansowanym stadium choroby często stwierdza się punktowe ubytki nabłonka w dolnej części rogówki lub w obrębie szpary powiekowej. Zmiany występują obuocznie i mają charakter bardzo przewlekły. Nie ma możliwości całkowitego wyleczenia zespołu suchego oka, a objawy choroby zazwyczaj utrzymują się przez całe życie. W takim przypadku lekarz decyduje, czy można podjąć się interwencji laserem, czy mogłaby ona jeszcze bardziej nasilić objawy.

W przypadku tzw. wtórnego zespół suchego oka, związanego ze stosowaniem leków czy właśnie soczewek kontaktowych, którego objawy mogą się cofnąć lub ulec osłabieniu po ich odstawieniu, można od razu rozważyć laserową korekcję wzroku, która uwolni nas od konieczności sięgania po soczewki kontaktowe, a tym samym wyeliminuje je jako przyczynę wywoływania i nasilania objawów zespołu suchego oka.